Hoe zit het met scope 1-2-3?
Als wetenschappelijke basis voor CO₂-footprinting dient het internationale Greenhouse Gas Protocol (GHG-Protocol). Deze schrijft voor dat bedrijven hun emissies in drie scopes rapporteren. De Milieubarometer hanteert deze indeling, hier leggen we uit hoe het zit.

Scope 1: Directe emissies van broeikasgassen
De directe emissie omvat de CO2 die vrijkomt bij alle brandstoffen die je in je eigen bedrijfsvoering verbrandt. Voor sommige bedrijfstakken moet dat aangevuld worden met de uitstoot van andere broeikasgassen zoals bijvoorbeeld koudemiddelen of lachgas. Scope 1 is de uitstoot van bedrijfsvoertuigen, verwarmingsketels, ovens en andere productieprocessen.
Scope 2: Indirecte emissies van energie
Scope 2 emissies zijn de indirecte emissies van de opwekking van aangekochte elektriciteit, stoom, verwarming en koeling die een bedrijf verbruikt. Deze emissies vinden weliswaar plaats bij je energieleverancier, maar het GHG-protocol geeft de afnemer de grootste verantwoordelijkheid om hierop te verduurzamen.
Bekijk Stappenplan voor scope 1 en 2

Bron illustratie: The Greenhouse Gas Protocol, Corporate Value Chain (scope 3) Accounting and Reporting Standard
Scope 3: Andere indirecte emissies uit de keten
Scope 3 emissies omvatten alle andere indirecte emissies die plaatsvinden in de waardeketen van jouw bedrijf, zowel upstream (stroomopwaarts) als downstream (stroomafwaarts). ‘Indirect’ betekent niet dat je er als bedrijf geen invloed op uit kan oefenen. Omdat de CO₂-uitstoot in scope 3 meestal een factor 10 groter is dan scope 1 en 2 samen zijn hier ook veel reductie mogelijkheden.
Upstream emissies
Upstream gaat voornamelijk om emissies die voortkomen uit inkoop. Bij de meeste bedrijven zijn de grond- en hulpstoffen voor je product daarin het belangrijkste. Upstream emissies omvatten ook zaken die de bedrijfsvoering mogelijk maken, zoals
- uitbestede werkzaamheden
- ingekochte diensten
- uitbesteed vervoer
- afvalverwerking
- de kapitaalgoederen die je inkoopt of huurt
- woon-werkverkeer van jou en je collega’s
Downstream emissies
Downstream emissies gaan over wat er nog meer gebeurt met producten, tot de eindgebruiker aan toe. Denk aan: nabewerking, transporteren en gebruiken. Daarnaast plaatst het GHG-protocol ook andere bedrijven die aan jou verbonden zijn onder downstream emissies. Zoals franchiseondernemingen en investeringen (in andere bedrijven).
Bekijk Stappenplan om scope 3 in kaart te brengen
Waarom CO₂-footprint in kaart brengen?
Het begrijpen en beheren van deze verschillende scopes biedt diverse voordelen voor jou als ondernemer:
- Inzicht: (toekomstige) vragen van klanten beter te kunnen begrijpen en beantwoorden.
- Kostenbesparingen: efficiënter energiegebruik en minder afval kunnen leiden tot aanzienlijke kostenbesparingen.
- Reputatie en klantvertrouwen: consumenten zijn steeds meer milieubewust en kiezen vaker voor bedrijven die duurzaamheid serieus nemen en daar helder en transparant over communiceren.
- Wettelijke naleving: steeds meer wet- en regelgeving vereist een correcte footprint in scope 1, 2 en soms ook 3.
- Toekomstbestendigheid: door nu al maatregelen te nemen, bereid je jouw bedrijf voor op een toekomst waarin duurzaamheid centraal staat.
Duurzaam ondernemen is niet alleen goed voor het milieu, maar ook voor jouw bedrijf. Door een goed begrip van de verschillende scopes kun je strategisch plannen en actie ondernemen om je ecologische voetafdruk te minimaliseren en je bedrijf of organisatie toekomstbestendig te maken.
Zelf een carbon footprint berekenen
Met de Milieubarometer maak je een CO₂-tabel en grafiek volgens het GHG-protocol.
